مطالعه خصوصیات مورفولوژیکی و روابط فیلوژنتیکی در گونه bipolaris oryzae و تعدادی از گونه های جنس bipolaris به دست آمده از برنج و علف های هرز

بیماری لکه قهوه­ای برنج یکی از مهم ترین بیماری­هایی است که خسارت نسبتا قابل ملاحظه ای به برنج وارد می کند. در طی سال­های زراعی 1390-1391، 348 جدایه های bipolarisاز مزارع برنج (بذرها و برگ­ها) و علف­های هرز حاشیه مزارع برنج استان­های مازندران، گیلان، گلستان، خوزستان و فارس جداسازی شد. با مطالعه خصوصیات مورفولوژیکی جدایه­ها شش گونه از جنس مذکور شامل b. oryzae، b. cynodontis، b. spicifera، b. bicolor، b. sorokiniana و b. neergaardii شناسایی شد. گونه b. oryzae با 303 جدایه به عنوان گونه غالب از برگ­های دارای علایم لکه قهوه­ای و بذرهای برنج و 12 جدایه مشکوک به گونه b. oryzae از سوروف (echinochloa colona)، پاسپالوم (paspalum scrobiculatum)، ذرت، موز و گیاه گرامینه ناشناخته جداسازی شد و بقیه گونه­های bipolarisاز برگ­ها و بذرهای بدون علایم بیماری لکه قهوه­ای برنج جداسازی شدند. تنوع مورفولوژیکی زیادی بین جدایه­های b. oryzae از نظر رنگ پرگنه، شکل و ابعاد کنیدیوم­ها دیده شد و در چهار گروه مورفولوژیکی قرار گرفتند. با این حال براساس توالی­یابی ناحیه rdna-its و ژن gpd جدایه­های انتخاب شده به عنوان گونه b. oryzae شناسایی شدند و عامل بیماری لکه قهوه­ای برنج در ایران نیز گونه مذکور تشخیص داده شد و گیاهان سوروف، پاسپالوم، ذرت، موز و گیاه گرامینه ناشناخته میزبان­های جدیدی برای گونه مذکور معرفی می­شوند. هم­چنین به مطالعه روابط فیلوژنتیکی گونه­های bipolaris در مطالعه حاضر براساس توالی­یابی ناحیه rdna-its و ژن gpdپرداخته شده است.